Inwestowanie w obligacje skarbowe. Sposób na ochronę oszczędności w czasie kryzysu?

Pożyczanie komuś pieniędzy w zamian za obietnicę, że zwróci je w określonym terminie wraz z odsetkami, może być ryzykowne. Gdy jednak pożyczkę chce zaciągnąć państwo, warto rozważyć taką możliwość.

Wskaźnik inflacji na poziomie powyżej 4% w zestawieniu z rekordowo niskim oprocentowaniem depozytów w bankach (1,5% na lokacie rocznej to dziś bardzo dobry wynik) powodują, że nasze oszczędności realnie tracą na wartości.

W kolejnym odcinku cyklu „Cały ten rynek…” zastanawiamy się, czy obligacje skarbowe mogą okazać się zyskowną i przede wszystkim bezpieczną inwestycją.

Czym są obligacje skarbowe?

Ponad 7 mld zł wydali Polacy na zakup obligacji skarbowych w 1. kwartale 2020 r. To ponad dwa razy więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Dane Ministerstwa Finansów pokazują, że w czasie koronawirusowej pandemii rzuciliśmy się do kupowania obligacji Skarbu Państwa. Nic dziwnego – to obecnie jedna z najrozsądniejszych opcji, by uchronić oszczędności przed inflacją.

Obligacje skarbowe to nic innego jak dług zaciągnięty przez państwo u inwestora, który je kupuje. Dzięki temu rząd ma środki na realizację zadań zapisanych w budżecie, a posiadacz obligacji – obietnicę, że w ustalonym terminie środki wrócą do niego, powiększone o umówione odsetki. Gwarantem tej umowy jest państwo, a więc co do zasady (z wyjątkiem krajów-bankrutów) taką inwestycję możemy uznać za bezpieczną.

W Polsce za emisję obligacji skarbowych odpowiada Ministerstwo Finansów, które sprzedaje je inwestorom indywidualnym za pośrednictwem banku PKO BP.

Czy warto inwestować w obligacje Skarbu Państwa?

Wszystko zależy od tego, czy zależy Ci przede wszystkim na potencjale wyższych zysków kosztem większego ryzyka strat, czy też głównie na zabezpieczeniu swoich oszczędności przed utratą wartości w okresie wyraźnego wzrostu cen (czyli wysokiej inflacji).

Jeżeli skłaniasz się ku drugiej odpowiedzi, bądź tylko część pieniędzy przeznaczasz na ryzykowniejsze inwestycje, obligacje skarbowe wydają się dość rozsądnym rozwiązaniem. Zwłaszcza jeżeli w grę wchodzi zakup obligacji na okres dłuższy niż 3 lata.

Wśród propozycji resortu finansów znajdziemy bowiem obligacje krótko- i długoterminowe. Wśród tych pierwszych są papiery 3-miesięczne oraz 2-letnie. Te mają stałe oprocentowanie roczne, jednak nie jest ono konkurencyjne wobec lokat bankowych.

Uwagę przyciągają za to obligacje skarbowe na 3 lata i dłużej. W aktualnej ofercie papiery 3-letnie mają zmienne oprocentowanie zależne od stawki WIBOR. Ale już 4- i 10-letnie to obligacje, których oprocentowanie jest uzależnione od wskaźnika inflacji (indeksowane inflacją).

I to one cieszą się teraz największą popularnością wśród inwestorów. Kusi ich bowiem mechanizm indeksacji oprocentowania: polega on na tym, że od 2. roku inwestycji zysk będzie zawsze wyższy od inflacji (np. wskaźnik inflacji powiększony o marżę w wysokości 0,75%).

W każdym przypadku odsetki co roku są dopisywane do całkowitej wartości inwestycji i w ten sposób w kolejnych latach zyski będą liczone od wyższej kwoty.

Skrót z aktualnej oferty obligacji skarbowych pokazujemy w poniższej tabeli:

Obligacje Skarbu Państwa dostępne w sprzedaży dla każdego inwestora indywidualnego
Rodzaj obligacji	Seria	Oferta ważna do:	Oprocentowanie	Minimalna wpłata
3-miesięczne OTS	OTS0820	31 maj 2020	0,50% w skali roku	100 zł
2-letnie DOS	DOS0522	31 maj 2020	1% w skali roku; kapitalizacja co roku	100 zł
3-letnie TOZ	TOZ0523	31 maj 2020	1,1% w skali roku w ciągu pierwszych 6 miesięcy; później WIBOR6M; kapitalizacja co 6 miesięcy	100 zł
4-letnie COI	COI0524	31 maj 2020	1,3% w pierwszym roku; później inflacja+0,75%; kapitalizacja co roku	100 zł
10-letnie EDO	EDO0530	31 maj 2020	1,7% w pierwszym roku; później inflacja+1%; kapitalizacja co roku	100 zł
Źródło: obligacjeskarbowe.pl

Przy szacowaniu końcowej wartości inwestycji musisz pamiętać, że zyski z obligacji – podobnie jak z innych papierów wartościowych – zostaną obciążone 19% podatkiem Belki. Inwestor nie musi jednak wypełniać żadnych dodatkowych dokumentów. Podobnie jak w przypadku lokaty bankowej, podatek zostanie potrącony automatycznie, a na konto inwestora trafi kwota netto.

Jak kupić obligacje skarbowe?

Obligacje Skarbu Państwa można kupować w placówkach banku PKO BP. Dość prostym sposobem jest jednak zakup przez internet za pośrednictwem strony obligacjeskarbowe.pl.

Można tam również znaleźć ofertę obligacji skarbowych dla rodziców, którzy chcieliby w ten sposób inwestować środki otrzymywane na dzieci z programu Rodzina 500+.

O ile ich oprocentowanie jest wyższe w porównaniu do innych rodzajów obligacji (nawet inflacja +1,5% marży w skali roku dla obligacji 12-letnich), to jednak rząd wprowadził limit na środki, które można zainwestować: granicą jest kwota, którą do momentu rozpoczęcia inwestycji otrzymałeś z rządowego programu. Nie musisz sam liczyć tej kwoty. System podpowie Ci ją po rejestracji i zweryfikowaniu Twoich danych.

Czy można wcześniej zerwać inwestycję w obligacje skarbowe?

Jeżeli np. kupisz obligacje 4-letnie, ale z jakiegoś powodu będziesz chciał wcześniej zakończyć inwestycję i wycofać pieniądze, masz taką możliwość. Ograniczenia w tym zakresie zwykle dotyczą 1. tygodnia (lub miesiąca) od rozpoczęcia inwestycji i miesiąca przed jej zakończeniem.

W pozostałym okresie możesz złożyć dyspozycję, by państwo zwróciło Ci pieniądze. Po kilku dniach na Twoje konto wpłynie kwota z określonej w dyspozycji liczby obligacji. Musisz jednak liczyć się z tym, że zyski zostaną pomniejszone nie tylko o podatek Belki, ale również o opłatę za wcześniejsze zerwanie inwestycji. Warto dokładnie sprawdzić jej wysokość przed decyzją o zakupie obligacji. Znajdziesz ją wraz ze wszystkimi najważniejszymi informacjami na temat konkretnego rodzaju obligacji w tzw. listach emisyjnych.

Te dokumenty to lektura obowiązkowa przed zakupem wybranych obligacji skarbowych. Ich treść jest dostępna w oddziałach PKO BP oraz na stronie www.obligacjeskarbowe.pl/listy-emisyjne.

Niniejszy artykuł został sporządzony wyłącznie w celach informacyjnych. Nie stanowi rekomendacji, porady inwestycyjnej, prawnej, podatkowej, reklamy ani oferty sprzedaży jakichkolwiek instrumentów finansowych, w szczególności nie zawiera informacji o instrumentach finansowych oraz warunkach ich nabywania, jak również nie stanowi zaproszenia do sprzedaży instrumentów finansowych, składania ofert ich nabycia lub zapisu na instrumenty finansowe.
Niniejszy artykuł ani żadna jego część, jak też fakt jego dystrybucji nie mogą stanowić podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub zaciągnięcia jakiegokolwiek zobowiązania. Nie może stanowić również źródła informacji, które mogłyby być podstawą decyzji o zawarciu jakiejkolwiek umowy lub zaciągnięciu jakiegokolwiek zobowiązania.
Nie należy dla jakichkolwiek potrzeb polegać na informacjach zawartych w niniejszym artykule, ani też zakładać, że informacje te są kompletne, ścisłe lub rzetelne. Wszelkie takie założenia czynione są wyłącznie na własne ryzyko.